การขยายพันธุ์ปาล์ม

การขยายพันธุ์ปาล์ม ทั่ว ๆ ไปมีการขยายพันธุ์ได้ 2 วิธีคือ ใช้เมล็ดเพาะ และแยกหน่อจากต้นเดิมทั้งนี้ก็เพราะปาล์มเป็นพืชใบเลี้ยงเดี่ยวที่ยืนต้นไม่มีเปลือกและเนื้อไม้ที่มีเนื้อเยื่อเจริญให้รากแตกออกได้ดังนั้นการขยายพันธุ์ของปาล์มจึงใช้เมล็ดเป็นเครื่องขยายพันธุ์และอาจใช้หน่อที่แตกออกจากต้นแม่เป็นการขยายพันธุ์ก็ได้ 2 วิธี

1.  การขยายพันธุ์โดยการแยกหน่อการขยายพันธุ์ปาล์มโดยวิธีนี้จะทำได้เฉพาะแต่ปาล์มชนิดที่มีหน่อเท่านั้น เช่นหมากเขียว หมากเหลือง หมากแดง ยูเทเฟ้ จั๋ง ปาล์ม ไผ่ เป็นต้นซึ่งมีหลักพิจารณาดังนี้

•  เลือกหน่อที่เชื่อแน่ได้ว่า หน่อนั้นมีรากแล้วอย่างน้อย 3 ราก

•  ควรใช้วิธีตัดตาทิ้งไว้กับต้นแม่สักระยะหนึ่งประมาณ30 วัน จากนั้นจึงแยกปลูกลงกระถางหรือที่ ๆ ต้องการปลูกพึงระวังอย่าให้ถูกแสงแดดจัดในระยะแรก

•  ถ้าจะขุดแยกทีเดียวควรนำปลูกในกระถางในถุงพลาสติกที่เตรียมไว้วัสดุชำควรจะใช้ทรายผสมกับถ่านแกลบในอัตราส่วนเท่า ๆ กัน แล้วเก็บไว้ในร่ม

2.   การขยายพันธ์โดยใช้เมล็ด คือ การนำเมล็ดปาล์มที่เห็นว่าแก่ดีแล้วมาเพาะขยายพันธ์โดยการปฏิบัติดังนี้

•  นำเมล็ดพันธ์ที่เก็บจากต้นแกะเปลือกออกล้างเมล็ดให้สะอาด(มีปาล์มบางชนิดที่สัมผัสกับผิวหนังแล้วจะคัน)ผึ่งไว้ให้แห้งในที่ ๆ มีความชื้นน้อย ๆ อย่านำตกแดดโดยเด็ดขาด

•  ก่อนนำไปเพาะพิจารณาดูว่าปาล์มชนิดใดเปลือกหนาและแข็งแรงมากน้อยอย่างไรถ้าเปลือกแข็งมากให้นำเมล็ดปาล์มนั้นแช่น้ำเสียก่อนอย่างน้อย 5-10 วัน จึงนำไปเพาะถ้าเป็นเมล็ดเก่าเมื่อแช่น้ำจะมีเมล็ดส่วนหนึ่งลอยน้ำ แสดงว่าคุณภาพไม่ดีควรทิ้งไป

•  ส่วนผสมของเครื่องเพาะ โดยทั่วไปจะใช้ทรายหยาบและถ่านแกลบอย่างละเท่า ๆ กันจะแยกกระถางหรือถุงเพาะหรือจะเพาะลงในภาชนะรวมเลยก็ได้การงอกวิธีเพาะรวมจะมีประสิทธิภาพดีกว่าเพราะมีการแผ่ความร้อนสู่เมล็ดซึ่งกันและกัน

•  การวางเมล็ดจะวางลอยหรือให้ลึกในส่วนผสมของวัสดุเพาะประมาณ1-2 ซม. การวางเมล็ดให้จมเมื่อปาล์มงอกจะมีความแข็งแรงกว่า

•  ก่อนทำการเพาะควรจะได้คุกยาฆ่าเชื้อราเสียก่อน

•  เมื่อปาลืมงอกดีแล้วควรแยกขณะที่ใบเลี้ยงโผล่จากวัสดุเพาะสัก 1-2 นิ้ว และพึงระวังอย่าให้เมล็ดหลุดขณะที่ปาล์มกำลังกินอาหารที่อยู่ในเมล็ดถ้าหลุดก็จะตาย

•  ในวิธีการหนึ่ง คือ การเพาะในถุงพลาสติกโดยใช้ขุยมะพร้าว ปิดปากถึงให้แน่นและแขวนไว้เมื่อมันงอกก็จะมองเห็นรากสีขาวโผล่ออกมา จึงนำลงไปปลูกในกระถางได้

•  ปาล์มที่เปลือกแข็งมาก ๆบางครั้งต้องนำไปใส่น้ำร้อนอุณหภูมิ 60 องศาเซลเซียล เป็นเวลา 30 ก่อนทำการเพาะ

•  เมื่อเพาะเมล็ดเรียบร้อยแล้วให้นำไปวางตั้งไว้ในร่มรำไรไม่ควรให้ถูกฝนจะทำให้เมล็ดเน่าได้ง่าย